Evde Ebru Sanatı Nasıl Yapılır? Malzemeler, İpuçları

Osmanlı Dönemi’nden bizlere kalan sanat mirasıdır ebru. Renklerin kağıt üzerindeki mükemmel uyumudur. Ebru sanatı, geçmişten günümüze kadar canlılığını koruyan usta çırak ilişkisi ile öğrenilen el sanatlarından biridir. Vaktinde çinilerin üzerinde desen vermek amacıyla işlenen ebrular, şimdilerde tablolarda ve tekstil ürünlerinde de kendini göstermektedir.

Ebru sanatı, günümüzde pek çok sanat merkezinde verilen kurslarda öğrenilebiliyor. Bu işin ustalarından bizzat ders alarak sen de ebru sanatıyla tanışabilirsin. Bu resim tekniği sayesinde elindeki fırçayla hayal dünyanı kağıda dökebilirsin. Ayrıca ebru sanatının psikolojik sıkıntılara da iyi geldiği bilinmekte. Ruhen ve bedenen arınmak için sana bu satırlarda evde ebru sanatı yapımı hakkında merak ettiklerini açıklıyoruz.

Osmanlı İmparatorluğu’nun en hareketli zamanlarında ebru sanatı da çok popülerdi. Pek çok kişi bu sanata ilgi duymaya başladı ve nesilden nesile aktarılmasına vesile oldu. O dönemlerde ciltli kitapların ve defterlerin süslemesinde, çiniler üzerinde kullanılan ebru motiflerini artık her yerde görmek mümkün.

Tarih boyunca adını ve etkisini asla unutturmayan ebru sanatını haydi beraber daha yakından tanıyalım. Evde kendi imkanlarınla ebru yapmak istersen; sana neler lazım olabileceğini konuşalım. İşten ya da okuldan geldiğinde, sakin bir anda daha da rahatlamak istediğinde ebru sanatıyla ilgilenebilirsin. Tüm boş vakitlerini değerlendirmek ve bir sanatla uğraşmak isteyenlere, burada ebru sanatının inceliklerini anlatıyoruz. Evde ebru yapmak isteyenlerin dikkatine!

Ebru Sanatı Nedir?

Özel olarak hazırlanan boyalarla, kitreyle kıvam verilen suyun üzerine yapılan desenlerin özel bir yapıya sahip kağıda aktarılmasına ebru sanatı denir.
Ebru sanatı, süsleme sanatlarından biridir. Ebru yapmak için sadece bu iş için hazırlanan boya ve kağıtlar kullanılır.
Ebru sanatı, Osmanlı zamanından günümüze kadar canlılığını sürdüren süsleme ve boyama sanatıdır.
Denemek isteyen, merak eden pek çok kişi bu süsleme sanatıyla tanışabilir.
Ebru sanatı, bazen gözle görülemeyenin ruhla hissedilmesini sağlar. Çıplak gözle görülemeyen güzellikleri bir kağıt üzerinde kalpten görmene yardım eder.
Ruhu temizler, stresi alır, yeteneğin ortaya çıkmasına yardım eder.

Ebru Sanatı İçin Hangi Malzemeler Kullanılır?

Evde ya da atölyede ebru sanatını yapmak için bazı temel malzemelere ihtiyaç duyulur. Bu malzemeleri şimdi tek tek tanıyalım:

Ebru Teknesi: Bu sanatla ilgili araştırma yaptığında karşına çıkan derin ve çelik bir havuz dikkatini çekecektir. İşte bu havuza ebru teknesi denir. Paslanmaz çelikten üretilen tekne, ortalama 5 cm derinliktedir.
Öd: Ebru yapacakların mutlaka edinmesi gereken bir malzemedir. Su içinde renklerin ve desenlerin birbirine karışmasını önler. Değerli ve önemli bir malzemedir. Kağıdın su içinde çökmesine de engel olur. Boyaların kağıda daha iyi tutunmasına yardım eder. Öd olmadan ebruya boya işlenemez.
Kitre: Geven otunun öz suyundan hazırlanan kitre malzemesi, ebru suyuna kıvam vermek için kullanılır. Suyun bir miktar kıvamlı olmasında etkendir. Setler içinde toz halde bulunabilir.
Toprak Boyalar: Ebru için gerekli olan boyalar, doğada bulunan metal oksitlerden elde edilir. Bu boyalar sayesinde ebru sanatı kusursuz şekilde işlenir.
Ebru Fırçası: At kıllarından hazırlanan fırçalar, gül dalına sarılır ve bu şekilde kullanılır. Boyaları su üzerinde dağıtmaya yardım eder. Genişlikleri ve fırça kalınlıkları birçok ölçüde olabilir.
Ebru Kağıdı: Bu sanatı işlerken kullanılan kağıdın asit içermemesi önemli. Eğer asit içeren kağıtlar kullanılırsa; kağıtta boya kalıcı olamıyor. Ekonomik açıdan biraz yüksek rakamlarda satılan asitsiz kağıtların yerine mat kağıtlar da kullanılabilir.
Biz: Sivri uçlu metal bir malzemedir. Kitre üzerindeki boyaların şekillenmesine ve delikler açılmasına yardım eder. Ebru sanatını yapanlar sık sık biz kullanır.

Ebru Sanatı Hakkında Kısa Bir Tarihi Bilgi

Tarihi kaynaklarda yer alan bilgilere göre bilinen en eski ebru işlemesi ya da kağıdı 962 yılını yansıtıyor.
Bu süsleme sanatına neden ebru denildiğini merak ediyor musun? Şöyle bir açıklama yapalım: Ebru kelimesi ebri sözcüğünden gelmektedir. Bu kelimenin ifade ettiği anlam da bulut ya da bulutumsu demektir.
Suyun üzerindeki boya damlacıkları bulutu andırdığı için ebru denilmektedir.
Ebru sanatı sadece Türkler tarafından tanınmıyor. Boyanın işlendiği kağıt Avrupalılar tarafından, Türk mermeri ya da Türk kağıdı olarak tanınıyor.
Ebru sanatı ülkemiz dışında Marbling adıyla bilinir ve uygulanır. Türk kağıt süsleme sanatının ünü ve adı sınırları aşmıştır.
Ebru sanatının özel bir okulu ya da bölümü yoktu. Bu sanatı öğrenmek isteyen ebru ustalarının yanında uzunca zaman geçirirdi ve bu işi deneye yanıla öğrenirdi.
Günümüzde ebru öğrenmek isteyenler sanat kurslarına ya da akademilerine danışabilir.
Eğer ebru sanatı dikkatini çektiyse; evde kendi imkanlarınla yapmaya başlayabilirsin.

Evde Ebru Sanatı Nasıl Yapılır?

Kendi evinde, rahat olduğun ortamda müziğini dinleyerek ebru sanatını işleyebilirsin. Bu sanatla tanışmak ve yeteneğini ortaya çıkarmak için özel bir köşe yapmaya ne dersin? Ufak bir masa üzerinde gerekli olan malzemelerini bir araya getirebilirsin mesela. Ardından çalışma yapacağın alana ebru teknesini yerleştirebilirsin. Boyaları rahatça kullanabileceğin bir ortam oluşturduktan sonra aşama aşama ebru sanatını deneyebilirsin. Seni bekleyen aşamalardan kısaca bahsedelim:

Boyalarla uzun süre uğraşacağın için istersen eski bir kıyafet giyebilirsin. Önlük ya da forma giyerek de çalışabilirsin.
Ebru sanatı için odanın ısısı çok önemli. Ortalama 20 derecede çalışmak daha rahat olacaktır. Boyaların korunması için bu ısıya dikkat etmen gerekir.
Kağıdın, kitrenin ve boyaların verimli şekilde kullanılması için odanın tozlu olmaması önerilir. Mesela bahçede ya da balkonda çalışman önerilmez.
Ebru teknesine yeterli miktarda kitre eklenir. Kitre teknenin içine eşit miktarda yayılır ve arzuya göre, hayal dünyana göre boyalar fırçalarla suya dağıtılır.
Fırçaları ebatlarına göre farklı biçimler için kullanabilirsin çalışırken.
Kitreyi evde kendin hazırlayacaksan ortalama 10 lt su için 100 gram kitre kullanman önerilir. Yoğunluk bu ölçülerde ayarlanabilir.
Şayet ebru seti aldıysan bu setler içindeki toz kitreler için uygun kullanım talimatları yer alır. Bu talimatları dikkatlice okuyabilirsin.
Biz adı verilen boyaya şekil veren materyali, suyun içindeki boyalar için kullanabilirsin.
Renk geçişlerini ve motifleri elde ederken biz adlı malzemeden faydalanabilirsin.
İstediğin renkleri ve desenleri suyun üzerinde elde ettiysen şimdi kağıda aktarma zamanı.
Kağıdı kullanırken oldukça hassas olman gerekli. Eğer heyecan yaparsan ya da ufak bir dalgınlık yaparsan resmini kağıda beklediğin gibi çıkaramazsın.
Kağıdı tek seferde ve oldukça kontrollü çekmen gerekir bu aşamada. Kağıdın her iki ucundan tutup kendine doğru çekmeyi denersen tüm resmi kağıdına almış olursun.
Sudan aldığın ebru kağıdını, düz bir zeminde kurumaya bırakarak sanatının son aşamasını da tamamlamış olacaksın.
Boyaların kuruduğunu fark ettiğin an ebru kağıdını istersen çerçeve içinde evinde dekor olarak kullanabilirsin.

Ebru Çeşitleri Nelerdir?

Geçmişten günümüze kadar birçok türde ebru yapılmıştır. Çeşitlenmesindeki etken kullanılan motifler ve tekniklerdir. Ebru çeşitlerinin isimlerini de bu listede öğrenerek sanatı daha yakından tanıyabilirsin.